Grip op je Suikerdip!

DAG 2



Suiker, de witte sloper?

- Van suiker krijg je honger en het maakt je ook dikker!



Hoeveel suiker heb je nodig?


Ons lichaam heeft meer dan genoeg aan 5-6 klontjes suiker per dag. Dit zijn de gezonde suikers uit volwaardige voeding.
Denk aan fruit, groente, volkoren producten, knollen, peulvruchten, champignons e.d. 


Hoeveel suiker eten we nu per dag? 


Schrik niet: Een Nederlander eet dagelijks gemiddeld 110 gram aan suiker. In totaal zijn dit 28 suikerklontjes per dag en meer dan 10.000 suikerklontjes (40 kilo) per jaar.

In het totaal van 110 gram suiker per dag wordt geen onderscheid gemaakt tussen van nature aanwezige suikers en vrije suikers. Vrije suikers zijn alle toegevoegde suikers plus de suikers in honing, siropen vruchtensappen en vruchtenconcentraat. Van nature aanwezige suikers vind je vooral in groente, fruit en zuivel.

Bron: Diabetesfonds

Aan 80% van alle producten in de supermarkt is suiker toegevoegd. Het zit in soep, saus, ontbijtproducten, vleeswaren, kant- en klare maaltijden, broodbeleg enzovoort. Je kunt beter vragen, waar zit suiker niet in? 


Koolhydraten (suiker) en je bloedsuikerspiegel

De gemiddelde Nederlander haalt ongeveer 60-70% van de dagelijkse energie uit koolhydraten. 
Koolhydraten bestaan uit (korte of lange) suikerverbindingen. Je hebt simpele,
snelle koolhydraten zoals witte rijst, witte pasta, koek, snoep, chips, frisdrank, vruchtensap, suiker. En je hebt ook complexe koolhydraten zoals peulvruchten, volkoren granen, groenten en fruit. Daar zitten ook veel vezels in. 


Eet je koolhydraten dan worden die in het lichaam afgebroken tot losse suikermoleculen (glucose) zodat je lichaam de suiker kan opnemen. Voor opname in je cellen heb je insuline nodig.


Insuline, de toversleutel

Het hormoon insuline is een sleutel die kleine ‘deurtjes’ opent in een cel om de suiker naar binnen te sluizen. Zo kan ons lichaam het gebruiken als energie. Insuline wordt in de alvleesklier automatisch aangemaakt op het moment dat je koolhydraten eet.


Insuline heeft een aantal belangrijke functies, o.a.: 

  • Het brengt de suikers uit je voeding in je cel
  • Het zorgt in de hersenen voor een verzadigingsgevoel
  • Helpt je immuunsysteem door energie te leveren
  • Bij een lage hoeveelheid is het ontstekingsremmend, maar bij een hoge hoeveelheid is het juist ontstekingsbevorderend


Alles draait om een voldoende hoeveelheid glucose in je bloed en in je cellen. Niet te veel en niet te weinig.

Dat noemen we een stabiele bloedsuikerspiegel. Die moet eigenlijk zo stabiel mogelijk blijven gedurende de dag, ook na je eetmomenten.


De bloedsuikerspiegel is dus het niveau van glucose (suiker) dat in je bloed zit. Hoeveel je bloedsuikerspiegel schommelt hangt onder andere af van wat je eet. Ook stress en andere leefstijlfactoren hebben invloed op je bloedsuikerspiegel.


De bloedsuikerspiegel is de glucoseconcentratie in het bloed.
Die gaat omhoog na het eten of drinken. Eet of drink je teveel suikers dan stijgt de concentratie
te hoog en heb je te veel insuline nodig. Daarna zakt de concentratie te laag en krijg je een suikerdip (hypoglykemie).



Wat gebeurt er nu als je veel koolhydraten eet zoals we dat nu doen?

We krijgen tegenwoordig zulke enorme hoeveelheden suiker per dag binnen dat ons lichaam in de war raakt en het niet meer kan verwerken. Die cellen zijn namelijk ook niet gek en zien dit maar een bepaalde tijd aan. Dus gaan ze zichzelf voor die overvloed aan suiker beschermen en gooien ze de deur dicht. Ze worden als het ware Oost-Indisch doof. Je wordt dan resistent. Alle suiker blijft dan in je bloed en dit is het signaal voor je alvleesklier om weer insuline aan te maken.


Maar je cellen hebben die brandstof wel nodig en vragen dus om meer suikers! Zo kom je in een vicieuze cirkel en blijf je steeds behoefte houden aan suiker.

Op die manier ga je van suikerpiek naar suikerdip!


Oftewel: je zit in de bloedsuikerachtbaan!


Herkenbaar? Het gevoel dat je krijgt als je suikers eet?

Je krijgt een shotje instant energy, voelt je even goed.

Maar dat goede gevoel is helaas maar van korte duur...

Als je maaltijd of tussendoortje weinig vezels, eiwitten en /of vetten bevat maar voornamelijk bestaat uit koolhydraten dan gaat je bloedsuikerspiegel helemaal snel omhoog. Met een flinke piek. Je krijgt een dosis energie en kunt je gejaagd voelen en hoofdpijn krijgen. Voor je lichaam is dit een teken om een soort stressreactie op gang te brengen. Het maakt dan een hoeveelheid insuline aan om de bloedsuikerspiegel weer naar beneden te brengen. Want als de suikers in je cellen zijn opgenomen, daalt het gehalte aan suiker in je bloed weer.


Met het eten van veel suikers loopt het glucose gehalte in korte tijd zo hoog op dat er een flinke hoeveelheid insuline wordt aangemaakt. Te veel eigenlijk, met als gevolg dat het gehalte van suikers in je bloed weer daalt. En zo ver daalt dat het onder het gewenste niveau uitkomt. Daar is dan de beruchte suikerdip: je wordt flauw, slaperig, licht in het hoofd, hongergevoel , krijgt behoefte aan zoetigheid en je wordt prikkelbaar. 



Herkenbaar?


Geen energie, alleen nog maar willen slapen en toch nog een waslijst aan taken die je moet doen?
Je grijpt dan al snel naar koffie of iets makkelijks met snelle suikers om zo snel mogelijk weer door te kunnen gaan.

Tussendoortjes- wel of niet goed voor je bloedsuikerspiegel? 


De veelgehoorde boodschap is dat we regelmatig iets moeten eten om onze stofwisseling hoog te houden. Maar is dat wel zo?

Iedere maaltijd of elk tussendoortje die je neemt, zorgt voor een activering van je immuunsysteem. Er komt tenslotte iets lichaamsvreemd binnen en dat geeft een lichte ontstekingsreactie. Een lichte stressreactie dus waarbij er energie (glucose) wordt vrijgemaakt in je lichaam.


Heb je meerdere eetmomenten per dag? Met veel geraffineerde koolhydraten en suikers (bewerkte voeding met toegevoegde suikers)? Dan zorgt dat ervoor dat je constant insuline moet aanmaken. Dan loop je grote kans dat je lichaam ongevoelig wordt voor insuline oftewel insuline resistent wordt. 

Je alvleesklier moet dan continu insuline aanmaken. Met het gevolg dat de alvleesklier niet aan deze constante grote vraag naar insuline kan voldoen. Hij raakt uitgeput, een soort burn-out van de alvleesklier en hij gooit de handdoek in de ring.


Ook gaan je cellen minder goed op insuline reageren als er voortdurend insuline aanwezig is. Er is dan in verhouding meer insuline nodig om hetzelfde effect (opname van glucose in de cel) te krijgen. Duurt dit te lang dan loop je risico op het krijgen van Diabetes type 2, oftewel 'suikerziekte'. 


De belangrijkste risicofactoren voor Diabetes type 2 zijn:

  • ongezonde voeding
  • overgewicht 
  • gebrek aan beweging en ontspanning


 Gelukkig heb je daar zelf heel veel invloed op.


Heb je daarbij ook nog chronische stress, dan loop je helemaal een groter risico. Zie daar het leven van de gemiddelde Nederlander, vooral met het vele thuiswerken en alle uitdagingen en onzekerheden van deze tijd.


Tussendoortjes zetten je lichaam continu in de actiestand. Ook al zijn ze gezond. Je drukt dus steeds het gaspedaal in. Maar je lichaam heeft ook behoefte aan herstel. Ook het rempedaal moet regelmatig worden ingetrapt. Ben je steeds maar aan het eten dan is dat niet zo goed voor je bloedsuikerspiegel. Vooral als je tussendoortjes ook nog bestaan uit veel koolhydraten.  Hiermee hou je het suikergehalte in je bloed dan continu hoog.


Je zou met drie volwaardige, goede maaltijden per dag in principe de dag goed moeten doorkomen.


Het is beter om het suikergehalte in je bloed niet te hoog en niet te laag te laten worden maar binnen de marge. Heb je bijvoorbeeld bijnieruitputting (de batterij is dan leeg) dan kan het wel verstandig zijn om naast de drie hoofdmaaltijden één of twee tussendoortjes te eten. Dat is maatwerk en hangt van jouw persoonlijke gezondheidssituatie af.


Hoe kun je een suikerdip voorkomen?


Het gaat er dus om dat je je maaltijden zo gaat samenstellen dat je voldoende energie binnenkrijgt voor je cellen en dat je bloedsuikerspiegel niet te veel piekt en daalt.


Hoe doe je dat dan?

Zorg dat iedere maaltijd bestaat uit een deel eiwitten, een deel gezonde vetten en een deel goede koolhydraten. De makkelijkste tip die ik je kan geven is: voeg meer groenten toe aan iedere maaltijd, dan eet je automatisch meer van het goede en minder van het niet zo goede.


Wat zijn de complexe koolhydraten?

Dit zijn de koolhydraten die veel vezels bevatten en daardoor langzamer in je bloed worden opgenomen.

Zoals: quinoa, peulvruchten (met mate), groenten en fruit, volkoren granen, zilvervliesrijst en de knolgroenten zoals pastinaak, wortelpeterselie, wortelen, knolselderij.


Wat zijn gezonde vetten?

Bijvoorbeeld noten, pitten en zaden, olijfolie, kokosolie en ghee, avocado, olijven, vette vis en omega 3.


Wat zijn goede eiwitten?

Bijvoorbeeld gevogelte, vis, eieren, onbewerkt vlees, peulvruchten (met mate), noten, pitten en zaden, volle (geiten) zuivelproducten (met mate, mits je er tegen kunt). 

Zo herken je suiker op de verpakking: 


Dit is een kleine greep van de suikers die veel gebruikt worden. Er zijn er nog veel meer...

"Laat je in de supermarkt niet verleiden door verpakkingen waar op staat: ‘zonder suiker’ of ‘gezoet met natuurlijke suiker’.

In al deze producten zit wel degelijk een zoetstof of vruchtenconcentraat."

To do DAG 2: Tel eens hoeveel eetmomenten je op een dag hebt. Ook een hapje van iets tussen je maaltijden in, hoort daarbij. Een snoepje of koekje telt dus ook als eetmoment. 


Uitdaging DAG 2: Eet vandaag 3 goed samengestelde maaltijden  en maximaal 1 tussendoortje. Ga eens ervaren hoe dat voelt.


Voorbeeld ontbijt: 
* Groente omelet van 2 eieren - 125 gr groenten - 1 of 2 dunne sneetjes Yam desembrood - 1 peer

Voorbeeld lunch:

* 80-100 gr tonijn op water uit blik - 150 gr rauwkost/sla - 2 crackers - 1 appel

Voorbeeld diner:
* 80-100 gr kip - 200 gr groenten - 40 gr quinoa/zilvervliesrijst (ongekookt)

De precieze portiegrootte is afhankelijk van je gewicht en energiebehoefte.


Op dag 3 ontdek je hoe je ongemerkt enorme hoeveelheden suiker binnen krijgt en welke gezonde alternatieven daarvoor zijn.